การสอนเพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรม

เขียนโดย ทองพันชั่ง พงษ์วารินทร์
Tel:089-8118340 email:tpongvarin@yahoo.com ,WWW.bt-training.com

มูลเหตุจูงใจ ขณะบรรยายเรื่องการสอนงาน (Coaching) 

ณ ห้องพิจารณาคดี การละทิ้งหน้าที่ของบริษัทแห่งหนึ่ง

“พี่ผมขอลาออกครับ ผมคงทำงานที่นี่ต่อไปไม่ได้อีกแล้ว ผมอายคนอื่นเขาครับ และไม่อยากให้พี่ต้องมาเสียเพราะผมด้วย” พนักงานพูดด้วยอาการหดหู่
“ถ้าลาออก แล้วจะไปทำอะไรต่อล่ะ ได้งานแล้วหรือไง” หัวหน้างานถามขึ้น
“ยังไม่ได้ลองไปสมัครที่ไหนเลยครับพี่ แต่ถึงอย่างไรผมอยู่ไม่ได้จริงๆครับ” พนักงานตอบ
“เอาอย่างนี้แล้วกัน ผมจะให้โอกาสคุณ ในการปรับปรุงตัว เรามาหาทางออกร่วมกันดีกว่า คุณว่าไง ....................”
หัวหน้างานพูดขึ้น เพื่อพยายามหาทางช่วย

 ถ้าสามารถเลือกได้ คงไม่มีใครอยาก มีลูกน้อง ที่คอยแต่สร้างปัญหาให้กับเราใช่ไหมครับ?

สภาพการทำงานของเรานั้น ลูกน้องของเราแต่ละคนก็จะมี นิสัย ใจคอ หรือพฤติกรรมที่แตกต่างกันออกไป บางคนขยัน บางคนขี้เกียจ บางคนชอบปฏิบัติตามกฏ แต่บางคนก็ขอแหกกฏบ้าง (ไม่รู้เป็นไงเหมือนกัน) จริงไหมครับ?  พฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์ แต่มักจะพบจะเกิดขึ้นกับพนักงาน คือ 1. การขาดงาน ลางาน มาสาย ด้วยเหตุผลที่ไม่สมควร 2. สร้างความขัดแย้ง และต่อต้าน 3. แสดงพฤติกรรมก้าวร้าว ขาดความเคารพ เชื่อฟัง และ 4. ฝ่าฝืนกฏระเบียบบริษัทเป็นประจำ เป็นต้น

อย่างไรก็ดีละครับ เราในฐานะที่เป็นหัวหน้าก็ต้องหามาตรการเพื่อจัดการกับปัญหาที่ไม่พึงประสงค์นี้ วันนี้ผมเลยอยากจะแลกเปลี่ยนแนวคิดเกี่ยวกับวิธีการสอนงานเพื่อปรัปเปลี่ยนพฤติกรรมของลูกน้อง ด้งนี้

ขั้นตอนการสอนงานเพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรม
1. สร้างบรรยากาศ แห่ง ความไว้เนื้อเชื่อใจ การสร้างบรรยากาศไว้เนื่อเชื่อใจ ควรเลือกสถานที่และเวลาให้เหมาะสม  “กาละ เทศะ” เพื่อทำให้มีความรู้สึกถึงความเป็นส่วนต้ว และ มีความรู้สึกว่า เรื่องนี้จะเป็นความลับระหว่างเราเท่านั้น จะไม่ไปบอกใครโดยเด็ดขาด
2.เปิดประเด็น และกำหนดวัตถุประสงค์  โดยกำหนดวัตถุประสงค์ของการพูดคุย ครั้งนี้ให้ชัดเจน เช่น “ต้องการให้คุณเปลี่ยนพฤติกรรมการมาสายเป็นประจำ ไปเป็น มาทำงานตรงต่อเวลาทุกวัน” หรือ “ต้อการเปลี่ยนพฤติกรรมที่ไม่ให้ความร่วมมือ ไปเป็น การให้ความช่วยเหลือผู้อื่น และให้ความร่วมมือทุกครั้งที่ช่วยได้” การกำหนดวัตถุประสงค์ ที่ชัดเจนนี้ช่วยทำให้ไม่สับสนระหว่างการสนทนา
3.แลกเปลี่ยนข้อมูลระหว่างกันอย่างเปิดอก โดยพูดด้วยความจริงใจ ไม่เสแสร้ง และพูดแต่เรื่องจริง โดยควรยกตัวอย่างเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น เช่น What ทำอะไร Who ใครเกี่ยวข้องบ้าง Where ที่ไหน When เมื่อใด Why ทำไมถึงทำ และ How ทำอย่างไร ประกอบ เพื่อแลกเปลี่ยนข้อเท็จจริง ระหว่างกัน เพื่อใช้ในการหาสาเหตุ หรือต้นตอที่แท้จริงของปัญหาที่เกิดขึ้น
4.หาทางออก และกำหนดแนวทางเพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรมร่วมกัน โดยเป็นการหาทางออกที่ดีที่สุด และเป็นที่ยอมรับระหว่างกัน หรือ WIN WIN และกำหนดแผนการปรับปรุงร่วมกัน โดยกำหนดสิ่งที่ต้องปฏิบัติ และระยะเวลาการติดตามผลการปรับเปลี่ยนอย่างชัดเจน เพื่อทำให้ง่าย และสะดวกต่อการติดตาม และประเมินผล นอกจากนี้ต้องกำหนดผลลัพธ์ รางวัล ถ้าหากสามารถปรับเปลี่ยนพฤติกรรมได้ตามเป้าหมาย หรือ การลงโทษ ถ้าหากไม่สามารถปรับเปลี่ยนพฤติกรรมได้
5.ติดตาม และประเมินผล โดยเป็นการติดตามผลการปรับเปลี่ยนเปรียบเทียบกับพฤติกรรมที่เราได้กำหนดเอาไว้ ถ้าหากพนักงานสามารถปรับเปลี่ยนพฤติกรรมไปในทางที่ดีได้ ก็ให้รางวัล เช่น คำชม ขนม ยกเป็นตัวอย่างกับพนักงานคนอื่น หรือ เลื่อนตำแหน่ง แต่ถ้าไม่สามารถปรับเปลี่ยนได้ ลงโทษ เช่น ใบเตือน พักงาน ไล่ออก ตามความเหมาะสม

ยกตัวอย่างเช่น การปรับปรุงพฤติกรรมของพนักงานที่มักไปสูบบุหรี่ในเวลาปฏิบัติงาน (ละทิ้งหน้าที่)

1. สร้างบรรยากาศ โดยการเรียกพนักงานผู้นั้นไปพูดในห้องประชุมส่วนตัว (ห้องเย็น)
2. เปิดประเด็น และกำหนดวัตถุประสงค์ คือ งดการสูบบุหรี่เวลาปฏิบัติงาน เนื่องจาก มีผลกระทบต่อเวลาการปฏิบัติงาน เอาเปรียบผู้ที่ไม่ได้สูบบุหรี่ ทำลายสุขภาพตนเอง ผิดกฏระเบียบบริษัท เรื่อง การละทิ้งหน้าที่
3. แลกเปลี่ยนข้อมูลระหว่างกันอย่างเปิดอก พูดคุยถึงปัญหา อย่างเปิดเผย ทั้งเหตุ และผล เหตุการณ์ที่เราพบว่าเมื่อวันที่ 6 กันยายน 2551 เวลา 10.00 น. พนักงานไปสูบบุหรี่ตั้งแต่เวลา 10.00-10.30 บริเวณหลังโรงงาน ทำให้เพื่อคนอื่นต้องมาทำงานแทนตนเอง ถือเป็นการละทิ้งหน้าที่ ผิดกฏบริษัท
4. หาทางออก และกำหนดแนวทางเพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรมร่วมกัน พนักงานห้ามไปสูบบุหรี่เด็ดขาด กรณีที่ต้องการไปสูบบุหรี่จริงๆ ต้องขออนุญาติจากหัวหน้างานก่อน ถ้าหากฝ่าฝืน จะลงโทษโดยการตักเตือนด้วยวาจา ผิดกฏบริษัทเรื่องการละทิ้งหน้าที่ส่งผลเสียหายต่องาน
5. ติดตาม และประเมินผล โดยติดตามระยะเวลา 2 เดือน โดยหัวหน้างานจะสุ่มดูพนักงานอย่างใกล้ชิด 

สรุป ขั้นตอนการสอนงานเพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรมนั้น เป็นเรื่องที่สำคัญ อย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ในการทำงาน การสอนงานที่ดีต้องอาศัยความาะนะ อดทน และพยายาม ก็ขอเป็นกำลังใจให้หัวหน้างาน ทุกคนนะครับ ในการที่จะปรับเปลี่ยนพฤติกรรมที่ไม่ดีของลูกน้องให้ดีขึ้น เพื่อผลลัพธ์สุดท้ายคือ พฤติกรรมที่ดีขึ้นของพนักงาน ประสิทธิภาพที่สูงขึ้น แต่ถ้าหากพนักงานกลับมาทำพฤติกรรมแบบเดิมอีกละก็ ต้องใช้ไม้แข็งกันละครับคราวนี้ เพราะถ้ามิเช่นนั้นจะเป็นแบบอย่างที่ไม่ดีกับคนอื่นๆ ได้ สุดท้ายก็ขอฝากว่า การให้โอกาสคน ถือเป็นบุญกุศลอันยิ่งใหญ่ โชคดีนะครับพี่น้อง..........