QCC กิจกรรมดีดี ที่ไม่ควรมองข้าม

วันที่เขียน 21 มีนาคม 53
เขียนโดย ทองพันชั่ง พงษ์วารินทร์
โทร:0898118340,email:www.tpongvarin@yahoo.com,www.bt-training.com

เมื่อวันเสาร์ที่ 13 มีนาคม ที่ผ่านมา ผมได้มีโอกาสไปบรรยายหลักสูตร การดำเนินกิจกรรม QCC หรือ Basic of Quality Control Circle ให้กับบริษัทยานภัณฑ์ จำกัด (มหาชน) ทุกครั้งที่บรรยายหลักสูตรนี้ รู้สึกได้เลยว่าเป็นกิจกรรมที่มีความสำคัญอย่างมาก และไม่ควรมองข้ามจริงๆ เหตุผลก็เพราะ เป็นการแก้ไขปัญหาที่เกิดจากพนักงานระดับปฏิบัติการจริงๆ ซึ่งจะดีกว่าการที่หัวหน้าไปสั่ง และการดำเนินกิจกรรมนี้ ง่าย สะดวก ประหยัด ไม่ต้องลงทุนอะไรมาก และที่สำคัญ ได้สร้างความเป็นผู้นำ สร้างความสามัคคี และการทำงานเป็นทีมแถมอีกด้วยครับ
 กิจกรรม QCC (Quality Control Circle) หรือ การดำเนินกลุ่มกิจกรรมควบคุมคุณภาพ โดยใช้แนวคิดของการ ดร. เดมิ่ง (Dr. Edward W. Deming) อันโด่งดัง คือ วงล้อขอเดมิ่ง (PDCA) (Plan,Do,Check,Action) กลุ่ม QCC เป็นกลุ่มของพนักงานที่ทำงานเกี่ยวข้องกัน โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อปรับปรุงคุณภาพสินค้า หรือการบริการให้ดีขึ้น สำหรับปัญหาส่วนใหญ่ที่มักจะพบในการดำเนินกลุ่มกิจกรรม QCC มีดังนี้ครับ
• ไม่รู้จะทำเรื่องอะไร
• ไม่รู้ว่าจะต้องดำเนินกิจกรรมอย่างไร
• ไม่รู้ว่าทำแล้วได้อะไร
• ไม่รู้ว่าทำแล้วจะได้ผลหรือไม่
• แต่รู้ว่าทำแล้วดี เพราะเห็นใครๆ ก็ทำกัน
วันนี้ผมเลยอยากจะแลกเปลี่ยนแนวคิดในการดำเนินกิจกรรมควบคุมคุณภาพอย่างง่าย ๆ สำหรับผู้เริ่มต้น แต่ใช้งานได้จริงนะครับ ด้วย ห้าขั้นตอน ดังนี้
เริ่มขั้นแรก จัดตั้งทีม โดยนำเพื่อสมาชิกที่ทำงานเกี่ยวข้องกับเรื่องที่เราต้องการมาร่วมกัน เช่น เรื่องการผลิต ก็นำแผนกผลิต(Production) ในหน่วยงานนั้นๆ โดยอาจจะนำช่างซ่อมบำรุง(Maintenance)  หรือ แผกตรวจสอบคุณภาพ(Quality Control หรือ Quality Assurance) มาร่วมก็ได้ครับ (ต้องเกี่ยวข้องกับงานนั้น) หรือปัญหาคำร้องเรียนของลูกค้า ในทีมควรประกอบด้วย แผนกขาย(Sale)  แผนกบริการลูกค้า (Customer Service) เป็นต้น จากนั้นก็ตั้งประธานกลุ่ม รองประธาน หรือเลขากลุ่ม ที่เหลือก็เป็นสมาชิกกลุ่มครับ จำนวนสมาชิกในทีมทีมที่เหมาะสมคือ 5-7 คนครับ

ขั้นตอนที่สอง กำหนดเรื่องที่จะทำ โดยกำหนดเรื่องที่จะทำ และระยะเวลาของโครงการ ส่วนใหญ่จะเป็นเรื่องของการลดปริมาณของเสีย การลดต้นทุนการผลิต การเพิ่มประสิทธิภาพในการปฏิบัติงาน การเพิ่มผลผลิต การลดคำร้องเรียนของลูกค้า การลดเวลาการซ่อมบำรุง หรือติดตั้งเครื่องจักร การสร้างความพึงพอใจให้กับลูกค้า เป็นต้น โดยควรกำหนดเป้าหมายสองเรื่องครับ คือเรื่องของปริมาณ หรือสิ่งที่เราต้องการปรับปรุง และระยะเวลา เช่น ลดขอเสียชิ้นงานรุ่น MTT ลง 4% ในระยะเวลา 2 เดือน  ลดความผิดพลาดจากการปฏิบัติงานแผนกพิมม์สีจาก 17 /เดือน เป็น 10 ครั้ง/เดือนในระยะเวลา 2 เดือน เพิ่มความพึงพอใจให้กับลูกค้าจาก 87% เป็น 95% ในระยะเวลา 6 เดือน (สิ้นสุดโครงการเดือน ตุลาคม 2553)

ขั้นตอนที่สาม วิเคราะห์หาสาเหตุ และเขียนแผนการปฏิบัติงาน (Action Plan) โดยสมาชิกในกลุ่มช่วยกันระดมสมอง (Brain Storming) หาต้นตอ หรือสาเหตุของปัญหา โดยใช้เครื่องมือต่างๆ เช่น แผนภูมิก้างปลา(Fish Bone Diagram) ผังต้นไม้ (Tree Diagram) หรือเครื่องมือสถิติอื่นๆ เมื่อทราบต้นตอของปัญหาแล้ว ขั้นตอนต่อไปคือการกำหนดวิธีการแก้ไข และมอบหมายให้สมาชิกในทีมไปปฏิบัติ กันอย่างเคร่งครัด

ขั้นตอนที่สี่ ติดตามผลการดำเนินงาน โดยอาจจัดประชุมอย่างน้อยสัปดาห์ละ 1 ครั้ง ตามความเหมาะสม เพื่อติดตามผลความคืบหน้าของกลุ่ม นอกจากนี้ยังช่วยกันแก้ไขปัญหาที่อาจจะเกิดขึ้นระหว่างการดำเนินกิจกรรมได้ โดยทำไปอย่างนี้จนถึงกำหนดระยะเวลาของโครงการ

ขั้นตอนที่ห้า สรุปผลการดำเนินกลุ่มกิจกรรม QCC โดยส่วนใหญ่แล้วจะสรุปสองส่วนครับ คือ หนึ่ง สรุปผลการดำเนินงานว่าเป็นไปตามเป้าหมายที่เรากำหนดไว้หรือไม่ ถ้าเป็นไปตามเป้า เราก็นำวิธีการนั้นมาสร้างเป็นมาตรฐานการปฏิบัติงานต่อไป และนอกจากนี้ยังสามารถนำไปขยายผลให้กับแผนกอื่น หรือหน่วยงานอื่นที่มีลักษณะการปฏิบัติงานเหมือน หรือคล้ายกันก็จะได้ประโยชน์มากครับ และสอง สรุปผลว่า สมาชิกในทีม มีความรู้ความเข้าใจในการดำเนินกิจกรรม QCC มากขึ้นหรือไม่ การให้ความร่วมมือ ปัญหาอุปสรรค์ที่พบระหว่างการดำเนินงาน ซึ่งข้อมูลเหล่านี้จะเป็นประโยชน์อย่างมากในการดำเนินกิจกรรมกลุ่ม QCC ในครั้งต่อไป
 สำหรับท่านใดที่ต้องการเอกสารประกอบการดำเนินกลุ่มกิจกรรม QCC สามารถโทรมาที่ 0898118340 หรืออีเมลล์มาได้ที่ www.tpongvarin@yahoo.com หรือเข้าไปดูที่เว็บไซด์                   www.bt-trainig.com ขอให้สนุกกับการดำเนินกิจกรรม QCC นะครับ