4 ดู เพื่อการรงค์ให้การขัดข้องของเครื่องจักรเป็นศูนย์
โดย ดร.ทองพันชั่ง พงษ์วารินทร์ Email:tpongvarin@yahoo.com Mobile:089-8118340 facebook: BT CORPORATION CO., LTD.
สวัสดีครับทุกท่านสำหรับบทความตอนนี้ผมได้แนวคิดมาจากการไปบรรยายหลักสูตรการบริหารงานที่หน้างาน (Shop floor) สำหรับหัวหน้างานเรามาอ่านกันนะครับ
เครื่องจักร (machine) ถือได้ว่าเป็นปัจจัยสำคัญอย่างมากต่อการผลิต ซึ่งใครๆก็รู้ และทั้งๆที่รู้ แต่ก็ยังเกิดปัญหาเกี่ยวกับเครื่องจักรมากวนใจเสมอ เช่น เครื่องจักรหยุดนอกแผน เครื่องจักรขาดการบำรุงรักษาที่ดี เครื่องจักรพังเสียหาย มากกว่าที่ควรจะเป็น เป็นต้น ซึ่งปัญหาที่จะตามมาอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้เมื่อเครื่องจักรมีปัญหาคือ การส่งมอบไม่ตรงเวลา การรอคอย การว่างงาน ต้นทุนสูง เกิดของเสีย ลูกค้ารองเรียน เป็นต้น สำหรับบทความนี้ผมจะขอนำเสนอเทคนิคง่ายๆ ในการตรวจสอบเครื่องจักรก่อนเริ่มงานสำหรับพนักงานฝ่ายผลิต หรือผู้ที่ปฏิบัติงานกับเครื่องจักร ดังนี้
หลักการง่ายๆในการในตรวจสอบเครื่องจักรก่อนเริ่มงานอย่างมืออาชีพ มี 4 ข้อ หรือเรียกง่ายๆ ว่าหลัก 4 ดู (ผมใช้ตั้งแต่สมัยทำงานในสายการผลิต) มีดังนี้ครับ
1. ดูความสะอาด โดยการตรวจสอบเศษวัสดุ เศษฝุ่นผง คราบน้ำมัน น้ำยา หรือชิ้นส่วนอุปกรณ์ ที่อาจจะตกอยู่ในบริเวณพื้นที่ปฏิบัติงาน โดยตรวจสอบสามระดับ คือ 1. ระดับต่ำกว่าเอว หรือระดับพื้น โดยก้มตัวลงตรวจสอบ 2. ระดับเอว หรือระดับพื้นที่ปฏิบัติงาน 3. ระดับเหนือศีรษะ
2. ดูระดับการเติม และสภาพทั่วไป เช่น น้ำมัน น้ำยา หรือสารเคมี โดยการเดินเข้าไปตรวจสอบดูตรงจุดที่มีการระบุการเติมน้ำมัน จารบี หรือสารเคมี ที่กำหนด ว่าอยู่ในระดับที่กำหนดไว้หรือไม่ ซึ่งโดยส่วนใหญ่แล้วจุดที่มีการเติมส่วนใหญ่จะมีป้ายบอกระดับ เช่น H (High) หมายถึง ระดับสูงสุด M (Medium) ระดับกลาง หรือระดับปกติ และดูสภาพทั่วไปว่ายังอยู่ในสภาพที่พร้อมใช้งานหรือไม่ เช่น สี ความเข้มข้น เป็นต้น ซึ่งถ้าพบปัญหาให้หยุดการปฏิบัติงาน และแจ้งหัวหน้างานทันทีนะครับ
3. ดูระดับพารามิเตอร์ เช่น ระดับอุหณภูมิ ระดับแรงดัน ระดับความเร็วของสายพาน ความเร็วรอบของเครื่องจักร เป็นต้น เพื่อเป็นการตรวจสอบ และยืนยันความถูกต้องของการใช้เครื่องจักร ซึ่งควรจะทำทั้งก่อนเริ่มงาน และระหว่างที่มีการปฏิบัติงาน ซึ่งถ้าพบปัญหา เราอาจปรับพารามิเตอร์ให้ตรงแล้วเริ่มการผลิต หรือถ้าแก้ไขไม่ได้เราก็หยุดการปฏิบัติงาน และแจ้งหัวหน้างานทันทีเช่นกันนะครับ
4. ดูการขันแน่นทุกตัว โดยการตรวจสอบน๊อต กรู และหางปลา ขั้วไฟฟ้า หรือจุดที่มีการขันต่างๆว่ายังอยู่ในตำแหน่งที่กำหนด หรือมีการคลายตัว โดยเฉพาะอย่างยิ่งเครื่องจักรที่มีการสั่นสะเทือน หรือมีการเคลื่อนไหว ซึ่งถ้าเราพบว่ามีการคลายตัวเราก็จะได้รีบขันให้กลับมาแน่นเหมือนเดิม แต่ถ้าเราไม่ตรวจสอบแล้วปล่อยให้น๊อตคลายตัวไปเรื่อยๆ อาจส่งผลเสียหายหนักต่อเครื่องจักรได้เลยนะครับ
จากแนวคิด 4 ดูนี้ เรามาลองพิจารณากันเล่นๆนะครับว่า คือ ใคร เพราะไม่ต้องเฉลยนะครับว่าใครคือพนักงานที่ตรวจสอบเครื่องจักรก่อนเริ่มงานที่ดีที่สุด
|
พนักงาน
|
ดู
ความสะอาด
|
ดู
ระดับการเติม
และสภาพทั่วไป
|
ดู
ระดับพารามิเตอร์
|
ดู
การขันแน่น
|
|
นาย ก.
|
X
|
X
|
X
|
X
|
|
นาย ข.
|
ได้ความสะอาด
|
X
|
X
|
X
|
|
นาย ค.
|
ได้ความสะอาด
|
ได้เติมสารเคมี น้ำมันตามมาตรฐาน
|
X
|
X
|
|
นาย ง.
|
ได้ความสะอาด
|
เติมสารเคมี น้ำมัน วัตถุดิบตามมาตรฐาน
|
ได้การผลิตที่ถูกต้อง สินค้าคุณภาพสูง
|
X
|
|
นาย จ.
|
ได้ความสะอาด
|
เติมสารเคมี น้ำมัน วัตถุดิบตามมาตรฐาน
|
ได้การผลิตที่ถูกต้องสินค้าคุณภาพสูง
|
ได้เครื่องจักรที่แข็งแรง พร้อมใช้งาน
|
(หลักการตรวจสอบสภาพเครื่องจักรก่อนเริ่มงาน โดย ดร.ทองพันชั่ง พงษ์วารินทร์ : สิงหาคม 2561)
สำหรับแนวทางทั้ง 4 ประการนี้ถ้าหากพนักงานท่านใดสามารถปฏิบัติได้อย่างครบถ้วนแล้วละก็ จะช่วยลดปัญหาเครื่องจักรเสียหาย และยังช่วยลดปัญหาของเสียที่อาจจะเกิดขึ้นด้วยนะครับ ลองนำไปประยุกต์ใช้ดูนะครับ สุดท้ายขอฝากคมคิดสะกิดใจสั้นๆว่า “ดูดีๆ คิดดีๆ ทำดีๆ ผลย่อมออกมาดีๆ แน่นอนๆครับ” โชคดีนะครับ
ท่านสามารถอ่านบทความที่น่าสนใจอื่นๆ ได้ที่ Www.bt-training.com ครับ
